ΠΕΝΤΕ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ-1ο ΜΕΡΟΣ

 

Πώς λεμε «βιβλια για το Καλοκαιρι» και «βιβλια για τις διακοπες?»

Ε,βιβλια για την καραντινα.Απο την οποια αναθεμα κι αν ξερει κανεις ποτε θα ξεμπερδεψουμε.Κι ουτε πώς στην ευχη θα μας βρει η "επομενη μερα." 

Αλλα ας αφησω το lockdown,το Webex,το Zoom,το Skype,τον Covid και τις λοιπες λεξουλες που μπηκαν στη ζωη μας κατα μερος,αυτη τη φορα.Με μεγαλη μου χαρα θα το κανω.

Την ιδεα μου την εδωσε η παλια συναδελφος και φιλη Μπουμπου (κατά κοσμον Γεωργια),που τα λεμε συχνα πυκνα στο Messanger μιας κι οι αποστασεις (οι χιλιομετρικες) δε μας αφηνουν να τα πουμε από κοντα.

«Δε γραφεις καμμια προταση για βιβλια?» μου προτεινε η φιλη μου και αμεσως στρωθηκα να ξεδιαλεξω τα πιο αγαπημενα : αυτα που διαβασα πριν χρονια ή και προσφατα και που με τον έναν ή τον αλλον τροπο με σημαδεψαν,μου «εμειναν»,ειχαν αυτό το κατι που σε παει παραπερα.                                                                        

Διαπιστωνω πως τα περισσοτερα τα διαβασα πριν καιρο-λογικο,αλλιως πώς να ξερω ότι μου «εμειναν?» Η διαπιστωση βεβαια δε συνοδευεται από εκπληξη,γιατι με τεσσερα παιδια στο σπιτι ευκολο δεν το λες να ξεκλεψεις χρονο για διαβασμα.                                              

Παρ΄ολα αυτα κανω ο,τι μπορω,αργα το βραδυ,όταν ολοι εχουν αποκοιμηθει-με τις περισσοτερες φορες να με παιρνει και μενα ο Μορφεας αγκαλια του με καποιο βιβλιο στη δικια μου.

Να μη χασομερησω όμως.Θα μπω γρηγορα στο ψητο.Η αναρτηση αυτή θα είναι σε δυο μερη γιατι δε χωρανε όλα τα αγαπημενα μου σε μια και επιπλεον διαβαζω αυτές τις μερες ένα καταπληκτικο που μου δανεισαν (όχι καινουριο αλλα το διαβαζω για πρωτη φορα) και μαλλον θα το συμπεριλαβω κι αυτό-αλλα όταν το τελειωσω.Παμε λοιπον,όχι με σειρα προτιμησης (τ΄αγαπαω όλα το ιδιο) αλλα με τη σειρα που τα εντοπισα ψαχνοντας τα στις βιβλιοθηκες μου:

1)    ΑΙΟΛΙΚΗ ΓΗ – ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ

Μπορει ένα βιβλιο,χωρις να είναι παιδικο (δηλαδη χωρις μπαταριες,κουμπακια κλπ) να βγαζει ηχους που χαιδευουν τ΄αυτια σου,μυρωδιες που γαργαλανε τη μυτη σου και εικονες που τις νιωθεις να ζωντανευουν μπροστα σου σαν τρισδιαστατες? 

Η Αιολικη Γη του Βενεζη,μπορει.Επεσα πανω στο πρωτο αποσπασμα στα σχολικα μου χρονια,όταν καναμε στο Ανθολογιο το κεφαλαιο που μιλαει για τις καμηλες και τα κουδουνια τους,πώς ηχουσε το καθενα ενώ αυτές περπατουσαν με τους καμηλιερηδες τους.Ηταν μαγευτικο! 

Περασαν χρονια μεχρι να παρω το ιδιο το βιβλιο στα χερια μου και να το διαβασω,ενηλικη πια.Αρχικα νομιζα,από τον τιτλο,ότι μπορει να ηταν βαρετο και κυριως περιγραφικο-με κουραζουν τα βιβλια που περιγραφουν για παραγραφους ολοκληρες τοπια και σκηνικα.Ομως καμμια σχεση.

Η ιστορια του μικρου πρωταγωνιστη και της αγαπημενης αδελφης του στο κτημα του παππου τους,η παιδικη ηλικια κι οι αλλαγες που ερχονται με το άφημά της,οι μυρωδιες της Ανατολης,οι διαφορετικοι ανθρωποι της κι η αρμονικη τους συνυπαρξη,όλα,σε καθηλωνουν από τις πρωτες σειρες.

Ακομη και το πρωτο ξυπνημα του ερωτισμου και της εφηβειας περιγραφεται τοσο λυρικα,τοσο ποιητικα που τα λογια θυμιζουν υμνο σε ολο αυτο το καινουριο: 

"Ομως στα χερια που αγγιξαν την Αρτεμη,στα δαχτυλα,εκει στις ακρες,ειναι υλη.Σαλευει βουβα μια σταγονα αιμα κατω απ΄το δερμα.Περιεργη απ΄ο,τι ακουσε,στεκεται κι αφουγκραζεται ν΄ακουσει παλι.{...} Ολα ρωτουν να μαθουν κι απ΄την ταραχη ολα παλλονται.Ακουγονται καθαρα οι χτυποι κατω απ΄το αλαφρο φλουδι που τυλιγει το αιμα,κατω απ΄το δερμα.Ωσπου οι παλμοι ξεμακραινουν απ΄την πηγη τους,για να γινουν δυναμη που αρχιζει τη δικη της ανεξαρτητη ζωη.Τοτε το δερμα τρεμει,η επιθυμια να μαθει και να κρατησει σαλευει απανω του σα φως."                                                                          

Μα πραγματι,ολο το βιβλιο μοιαζει σαν ποιηση σε μορφη πεζου!

Χρονικα τοποθετειται λιγο πριν τη Μικρασιατικη Καταστροφη και μεσα απο τις σελιδες παρελαυνουν αρχοντες,γαιοκτημονες,ηρωες,ληστες,αιμοσταγεις πολεμιστες,απατεωνες,καμηλιερηδες με τις καμηλες τους και τα κουδουνια τους,ολοι κατω απο τον καυτο ηλιο της Ανατολης,με τα τσακαλια,τα τζιτζικια και τα βουνα,ο καθενας με τη δικια του ιστορια στην πλατη.

Σαν τον Αλη,που ψαχνει για χρονια το καμηλι που εχασε,το "καμηλι με το ασπρο κεφαλι"-να,το θυμηθηκα,αυτο ηταν το αποσπασμα που ειχαμε κανει στο σχολειο στο Ανθολογιο!  "Μα για τον Αλη οι φωνες ειχαν σωπασει,οι ηχοι δε μιλουσαν πια.Γιατι στον τοπο τους ειχε μπει τωρα αλλη φωνη,πιο δυνατη,αυτη που θα ΄ρθει σε καθε ανθρωπο μια φορα μοναχα και ποτε αλλη,κ΄υστερα ο ανθρωπος θα την κυνηγα σα σκια που φευγει,παντα φευγει."                                                                                                    

Σε αυτό το βιβλιο λατρευω κάθε φραση και κάθε παραγραφο αλλα ξεχωριζω αλλη μια,αυτή στο τελος,με το βολο από χωμα που κρυβει ο παππους,αυτος ο αρχοντας,στο πουκαμισο του από κατω.Οχι τοσο γι΄αυτό που ηταν και σημαινε το χωμα για τον παππου.Αλλα γι΄αυτό που ηταν και σημαινε ο παππους για τη γιαγια.Κι η γιαγια για τον παππου.                          

«Η γιαγιά μας κουράστηκε. Θέλει να γείρει το κεφάλι της στα στήθια του πάππου, που έχει καρφωμένα πίσω τα μάτια του μπας και ξεχωρίσει τίποτα απ’ τη στεριά, τίποτα απ’ τα Κιμιντένια. Μα πια δε φαίνεται τίποτα. Η νύχτα ρούφηξε μέσα της τα σχήματα και τους όγκους.
Η γιαγιά γέρνει το κεφάλι της να το ακουμπήσει στα στήθια που την προστατέψανε όλες τις μέρες της ζωής της. Κάτι την μποδίζει και δεν μπορεί να βρει το κεφάλι ησυχία: Σαν ένας βόλος να είναι κάτω απ’  το πουκάμισο του γέροντα.
-Τι είναι αυτό εδώ; ρωτά σχεδόν αδιάφορα.
Ο παππούς φέρνει το χέρι του. Το χώνει κάτω απ’ το ρούχο, βρίσκει το μικρό ξένο σώμα που ακουμπά στο κορμί του και που ακούει τους χτύπους της καρδιάς του.
-Τι είναι;
-Δεν είναι τίποτα, λέει δειλά ο παππούς, σαν παιδί πού έφταιξε. Δεν είναι τίποτα. Λίγο χώμα είναι.

Δε θα γραψω τη συνεχεια,που ετσι κι αλλιως δεν είναι μεγαλη.Οποιος το εχει διαβασει,ξερει.Οποιος το ξαναδιαβασει,θα θυμηθει με συγκινηση.Κι οποιος δεν το εχει διαβασει,θα πρεπει να σπευσει.

 

2)      Η ΛΑΜΨΗ-STEPHEN KING

Ο ιδιος λεει ότι βασει πωλησεων και συμφωνα με τη γνωμη των αναγνωστων του,αυτό είναι το πιο τρομαχτικο του βιβλιο-αν και διευκρινιζει οτι κατά την αποψη του αυτος ο χαρακτηρισμος θα επρεπε να ανηκει στο Pet Semetary.Εχω διαβασει και τα δυο,σε ταινια εχω δει μονο τη Λαμψη,και το συμπερασμα μου είναι ότι από πλευρας ατοφιου,ψυχολογικου τρομου που αγγιζει με τα παγωμενα του ακροδαχτυλα την καρδια σου (όπως πιθανον θα ελεγε κι ο Κινγκ) η Λαμψη κατεχει δικαιωματικα τα πρωτεια.Το Νεκρωταφιο Ζωων (επιτηδες είναι γραμμενος ανορθογραφα ο τιτλος,γιατι υποτιθεται πως «τον εγραψαν παιδια…») είναι τρομαχτικο επειδη μαλλον παραειναι περιγραφικο σε καποια ιδιαιτερως απεχθη για τον ανθρωπο θεματα (όπως ας πουμε,η περιγραφη ενος πτωματος) κι επειδη εμπλεκονται στην υποθεση παιδια.Βεβαια,παιδια ηταν οι εμπλεκομενοι και στο «It»,την άλλη μεγαλη του επιτυχια.Προφανως παιζει κι αυτό ψηλα στις προτιμησεις των φανατικων αναγωστων του μαιτρ του τρομου (πωπω,η ατακα φαινεται πολύ κλισε αλλα αν δεν είναι μαιτρ του τρομου ο Κινγκ τοτε ποιος?)                                    

Το θεμα με τη Λαμψη είναι πως το βιβλιο είναι ακομη πιο τρομαχτικο από την ταινια κι ακομη κι αν το διαβασεις μερα μεσημερι εχει την ικανοτητα να κανει κάθε τριχα πανω σου να ανασηκωθει.Προσωπικα,θαυμαζω τον Κινγκ απεριοριστα και πιστευω ότι κανενας δεν εχει την ικανοτητα να γραφει (και να περιγραφει) ετσι.                      

Με τρελλαινει δε,το ότι πολλες φορες στην αρχη των βιβλιων του ή καποιων κεφαλαιων των βιβλιων του,πεταει μια ατακα,ας πουμε,από τη Βιβλο,από το Ευαγγελιο,έναν στιχο από καποιο τραγουδι,κι ολο αυτο για καποιον ανεξηγητο λογο δινει απιστευτη βαρυτητα στο κειμενο που ακολουθει.Δε θα κρυψω καθολου ότι οσες φορες το εκανα σε αναρτησεις μου,αυτόν ειχα στο νου μου-και μου αρεσε πολύ που το εκανα.Η «Λαμψη» είναι μεγαλο βιβλιο αλλα ειλικρινα,δε θα σας αφησει να το καταλαβετε ουτε στιγμη.Απλα,απαξ και το αρχισεις δε μπορεις να σταματησεις να το διαβαζεις.          

Αν ειχα ένα «ανατριχομετρο»,τα σημεια που θα κερδιζαν θα ηταν σιγουρα εκεινο με το ασανσερ (και τωρα που το γραφω ανατριχιαζω υπεροχα),το σημειο που ο μικρος μπαινει στο δωματιο 237 (κορυφαιος τρομος!) αλλα κι εκει που ο πιτσιρικας παιζοντας στην παιδικη χαρα τρυπωνει σε έναν μακρυ τσιμεντενιο σωληνα και νιωθει ότι…κατι (προσεξτε!κατι,όχι καποιος) βρισκεται εκει μαζι του…                                  

Η ιστορια θελει τον συγγραφεα να εμπνεεται το βιβλιο υστερα από την ολιγοημερη παραμονη του σε ένα μαλλον παραξενο ξενοδοχειο εξω από το Κολοραντο,στο οποιο ειχαν παρατηρηθει καποια μαλλον ανεξηγητα φαινομενα.

Κι ετσι εγραψε το μεγαλυτερο του αριστουργημα,που ως βιβλιο κανει την ομωνυμη ταινια με το Τζακ Νικολσον να μοιαζει με επεισοδιο της Ντορας της Εξερευνητριας.Ειλικρινα,πιστευω ακραδαντα ότι δεν εχει υπαρξει ουτε προκειται να υπαρξει συγγραφεας στο υψος,την ικανοτητα και την ενσυναισθηση του Κινγκ-γιατι σιγουρα δε μπορεις να αγγιξεις τοσο πολυ τον τρομο και να γραψεις ετσι,αν δε διαθετεις τεραστια ενσυναισθηση.

 

3)    ΔΡΑΚΟΥΛΑΣ- ΜΠΡΑΜ ΣΤΟΟΥΚΕΡ

Μπορει να γραφτηκε πριν από 124 χρονια (εκδοθηκε για πρωτη φορα το 1897,ελπιζω να εκανα σωστα την αφαιρεση) καταφερνει ωστοσο ακομη και σημερα να σε κραταει από την αρχη ως το τελος.Το παραξενο με αυτό το βιβλιο είναι πως ολη η ιστορια είναι «δοσμενη» μεσα από τα ημερολογια και τις επιστολες των πρωταγωνιστων της-κατι ευφυες για εκεινη την εποχη,νομιζω.Γραμμενο σε ένα υφος που καθρεφτιζει την ευγενεια και την αβροτητα με την οποια φερονταν οι ανθρωποι τοτε,ειδικα στο αριστικρατικο Λονδινο οπου διαδραματιζεται το μεγαλυτερο μερος,καταφερνει παρ΄όλα αυτά να αποδιδει τον τρομο του μεταφυσικου-ομολογουμενως όχι όπως οι ιστοριες του Κινγκ,αλλα το καταφερνει.

Το βιβλιο και την ιστορια του Κομη Δρακουλα,του μεγαλου αυτου Ρουμανου Ηγεμονα που υπηρξε οντως ως ιστορικο προσωπο,τα αγαπησα τοσο πολύ,που το 2003 εφτασα πραγματι μεχρι τα Καρπαθια Ορη και μεχρι το καστρο του στο Μπραν-παρ΄ολο που οι Ρουμανοι υποστηριζουν ότι το πραγματικο παλατι του βρισκεται καπου στα συνορα με τη Μολδαβια κι ότι σε αυτό που τουριστικα πλασαρεται ως το Dracula’s Castle ηταν απλα φυλακισμενος για καποια χρονια.Ποιος ξερει? 

Αν παντως εχετε δει την ταινια του Κοππολα θα βρειτε διαφορες-με βασικοτερη ολων το ότι στο βιβλιο η Μινα είναι το αθωο θυμα του Κομη ενώ στην ταινια προκειται για τη μετεμψυχωση της αδικοχαμενης συζυγου του.

Αρα,στο βιβλιο ο Δρακουλας υποκινειται μονο από τη σκοτεινη του φυση και είναι ξεκαθαρα κακος,ενώ στην ταινια δεν είναι παρα ο πληγωμενος αντρας που εχασε τη λατρεμενη του γυναικα,μετατραπηκε σε ένα τερας που ορκιστηκε εκδικηση και όταν τυχαια την ξαναβρισκει κανει τα παντα για να την φερει παλι κοντα του.

Αν με ρωτατε,συγκλονιστικο το βιβλιο αλλα στο φιναλε της ταινιας,αυτη η τελευταια σκηνη μεσα στo ναο,εκεινη η μουσικη κι εκεινο το πλανο από ψηλα,η στιγμη της λυτρωσης…οσες φορες κι αν το δω,με συνεπαιρνουν εξισου.

 

4)    ΟΙ ΜΑΓΙΣΣΕΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ -ΜΑΡΑ ΜΕΙΜΑΡΙΔΗ

Αφου πιο πανω πιασαμε τα…σκοτεινα αναγνωσματα,ας το ελαφρυνουμε λιγο χωρις να φυγουμε εντελως από το μεταφυσικο-τη μαγεία,στην προκειμενη.Μιλαμε για ένα βιβλιο που κάθε γυναικα θα πρεπει να διαβασει-όχι φυσικα για τα μπουγιουμ και τα ξορκια,που ετσι κι αλλιως ειτε ισχυουν ειτε όχι δεν τα «μοιραζεται» στο βιβλιο της η συγγραφεας-αλλα γιατι είναι το καλυτερο μαθημα για το «πώς κουλαντριζανε οι παλιες-και δη οι Σμυρνιες-τα σερνικα». Γεματο κι αυτό με αρωμα Ανατολης όπως η Αιολικη Γη,γεματο ιστορικες αναφορες,αληθειες για τη ζωη αλλα και μπολικο χιουμορ (ειδικα στους διαλογους της Ευταλιας με τις άλλες) είναι ένα βιβλιο που διαβαζω και ξαναδιαβαζω πολύ ευχαριστα.      

Το σηριαλ δεν το ειχα παρακολουθησει,γενικα δε μπορω να δω τηλεοραση τα τελευταια χρονια κι ας την υπηρετησα στο παρελθον για μιαμιση δεκαετια.Ουτε την παρασταση εχω δει,προτιμαω να μεινω στο βιβλιο της εξαιρετικης Μειμαριδη που μεσα από τη θητεια μου στο καλλιτεχνικο ρεπορταζ ειχα την τυχη να τη γνωρισω και εγγυωμαι πως διαθετει οντως το βλεμμα της μαγισσας.Ετσι κι αλλιως η ιστορια της Κατινας ειναι,λενε,η ιστορια της θειας της.

Η διηγηση της περναει αριστοτεχνικα από το παρελθον στο παρον και τουμπαλιν,μπλεκει τις αφηγησεις της Κατινας με αυτές τις ανηψιας της (εξαλλου η μια είναι η συνεχεια της αλλης) και φυσικα μαγευει (αλλοιμονο αν δεν το εκανε) με τις σκηνες των συναντησεων με την Ατταρτη,αυτή την κραταια μυστηριωδη μορφη που είναι η η μανα ολων τους.

Οι τουρκικες λεξεις που ξεπηδανε και πλεκονται με τις ελληνικες,την αργκο και τη ντοπιολαλια της Σμυρνης, είναι χαρμα να τις διαβαζεις και να διαπιστωνεις οτι καποιες τις χρησιμοποιουμε ακομη-κι ευτυχως εχει γλωσσαριο που τις επεξηγει στο τελος.

Κι είναι αδυνατον να μη συμπαθησεις την ασχημουλα πλην ομως πανουργα Κατινα με τοσα που καταφερε,κι ας τα καταφερε όλα χαρη στα μπουγιουμια,τα βοτανια,τα ξορκια και την Ατταρτη.Θα ξεχωρισω την παραγραφο οπου γραφει,η Κατινα,για τα περι ερωτος-ετσι,για το πιπερατο της υποθεσης αλλα και γιατι αυτά που λεει πρεπει να γινουν νομος για κάθε γυναικα που σεβεται τον εαυτο της και τον ερωτα- αλλα και συμβουλη κάθε μανας προς την κορη της (εμ,μετα τα 18,φυσικα!):     

                                                                                        

«Τα τσαλιμια,τις δυσκολιες και τις μυξοπαρθενιες καν΄τες μεχρι το ξεμοναχιασμα.

Το σικις δε θελει γκεμια.Εκεινη την ωρα τη λαμπρη,μην τη χαλασεις.

Κανεις δε σας βλεπει,κανεις δε σας ακουει.Ο,τι γινεται γινεται από το θηλυκο και το αρσενικο.Μη δηλητηριαζεσαι μπας και σε περασει όχι από καλο σπιτι.

Τ΄αρσενικο δε νοιαζεται για τετοια {…}»       

                                  

Αυτα συμβουλευει η Κατινα.Κι οποια καταλαβε,καταλαβε.Ετσι κι αλλιως κανεις δε μπορει να αμφισβητησει ότι,αν μη τι άλλο,ηξερε τι ελεγε!

 

5) Η ΑΒΑΣΤΑΧΤΗ ΕΛΑΦΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ-ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ

   

Δε θα πω ψεμματα,αυτό το βιβλιο για χρονια το «σνομπαρα»,κυριως γιατι στο Λυκειο το διαβαζαν επιδεικτικα οσες ηθελαν να το παιξουν ψαγμενες,όπως και τα βιβλια του Κοελιο.Ειδικα αυτος ο Αλχημιστης ειχε γινει must αναγνωσμα για κάθε εφηβη που ηθελε να λεγεται σοφιστικε,κουλτουριαρα και ρομαντικη-η δε φραση  με το «συμπαν που συνομωτει» κοσμησε ουκ ολιγες Polo τσαντες στη δεκαετια του ’90.Αυτο από μονο του με εκανε να αρνουμαι σθεναρα να διαβασω και Κουντερα και Κοελιο για πολλα χρονια-μεχρι που επεσε στα χερια μου,καπου στα 25 μου, η Αβασταχτη Ελαφροτητα του Είναι.Μου φαινοταν πολύ κομπλικε ως τιτλος,πολύ ψαγμενος και κουλτουριαρικος και αρκετα ακατανοητος για να θεωρειται απαραιτητος για τη βιβλιοθηκη σου.Αλλα το διαβασα.Και με συνεπηρε.

Δεν καταλαβα πολλα τοτε στα 25 μου αλλα το αγαπησα αυτο το βιβλιο.Ξαναδιαβαζοντας το χρονια αργοτερα,ημουν πια σε θεση να καταλαβω πολλα περισσοτερα.Δεν ειναι οτι ειναι ακατανοητο,καθε αλλο,αν και ο Κουντερα γραφει παραξενα,διηγειται και ταυτοχρονα φιλοσοφει,εξιστορει γεγονοτα και την ιδια στιγμη ψυχαναλυει.

Ουσιαστικα είναι διηγημα-αλλα ποσες αληθειες δινει μεσα από τη διηγηση της ιστοριας του Τομας,της Τερεζας,της Σαμπινε και του Φραντς,ποσες αληθειες για τις σχεσεις,την εξαρτηση,τη θυσια,την ηδονη,τα ιδανικα-ο Τομας,ας πουμε,δεν τα προδιδει και δε δισταζει για εκεινα (και για την Τερεζα) να θυσιασει μια λαμπρη καριερα.Η αδυναμια της Τερεζας είναι τελικα η δυναμη της,και ποια ειναι αραγε η θεση της συμπονοιας σε όλα αυτά?

 Φυσικα,αυτό το βιβλιο μονο ηθικοπλαστικο δεν είναι κι οι πρωταγωνιστες του είναι ανθρωποι με απωθημενα και πληγες που κουβαλαν από χρονια.Μπορω να πω πως προσφατα διαπιστωσα ότι η ελληνικη μεταφραση,που ειχα αρχικα διαβασει,με ειχε μπερδεψει σε ένα βασικο σημειο: εκει που η Τερεζα παρατηρει ότι ο Τομας εχει πια γερασει,αλλα «…ειχε φθασει εκει που ηθελε να φτασει,παντοτε ειχε ευχηθει να γερασει…».

Νομιζα πως αυτό,ο συγγραφεας το εννοουσε για τον Τομας: πως ο ιδιος ο Τομας ειχε ευχηθει να γερασει.Στην αγγλικη μεταφραση που διαβασα το Καλοκαιρι,γραφει      «…she always wanted him to grow old» ή καπως ετσι τελος παντων,παντως εβαζε το "she",ότι εκεινη ηθελε ανεκαθεν να γερασει ο Τομας-προφανως για να παψει να τον ζηλευει παθολογικα για τις απιστιες του,που καθορισαν τη ζωη και των δυο τους. Εχει σημασια ολο αυτό,αν θες να καταλαβεις πραγματικα αυτό το εξαιρετικο βιβλιο του μεγαλου Κουντερα.

Παραθετω εδώ και την αγαπημενη μου φραση,που μαλλον είναι και η αγαπημενη μου γενικα,μια φραση που συνοψιζει ολη την τρομαχτικη και ταυτοχρονα ηδονικη,υπεροχη αισθηση του ΜΑΖΙ,ολο αυτο που σημαινει ο δυνατος,ο μεγαλος ερωτας,αυτος που σε κανει να φοβασαι λιγοτερο το αναποφευκτο τελος:                                                                                                                             

« Η Τερεζα ακουμπησε το κεφαλι στον ωμο του.Οπως μεσα στο αεροπλανο που τους επαιρνε και τους δυο μακρια μεσ΄την ομιχλη.Ενιωθε τωρα την ιδια παραξενη ευτυχια,την ιδια παραξενη θλιψη,όπως τοτε.Αυτη η θλιψη σημαινε: βρισκομαστε στον τελευταιο σταθμο.Αυτη η ευτυχια σημαινε: ειμαστε μαζι.»

 

Αυτά είναι λοιπον τα πεντε πρωτα που θα προτεινα να διαβασει καποιος-όχι ότι ειμαι καμμια ειδημων της λογοτεχνιας,μακαρι να ημουν,απλα είναι όλα τους βιβλια που προσωπικα με σημαδεψαν και με προχωρησαν παραπανω,ειτε πνευματικα ειτε ψυχικα ειτε στον τροπο γραφης.Υποσχομαι συντομα μερος δευτερον,με αλλα πεντε (ή και περισσοτερα) γιατι,εδώ που τα λεμε,αν εχουμε καμμια ελπιδα να επιβιωσουμε ως ανθρωποι και ως ανθρωποτητα,μαλλον αυτο θα γινει μονο αν παρουμε για λιγο τα ματια μας από το ορθογωνιο σχημα της «ευκολης» οθονης και το ακουμπησουμε στο επισης ορθογωνιο (αλλα σαφως «δυσκολοτερο») σχημα των βιβλιων…