Ειμαστε στο αυτοκινητο,διασχιζουμε τη Γεωργιου Παπανδρεου,
εγω κι η αδελφη μου στις πισω θεσεις,η μανα μας οδηγος. Καθομαι ακριβως πισω από
το καθισμα της,η αδελφη μου πισω από το συνοδηγου. Ειναι Χειμωνας,κανει πολύ κρυο,ο
ουρανος είναι μουντος και βαρυς,προμηνυεται βροχη.Καταιγιδα,βασικα.
Με αφορμη που αδυνατω να θυμηθω οσο κι αν προσπαθω,η μανα μου λεει: «Εχω ένα εξυπνο παιδι κι ένα ομορφο.»
Λεει αυτό ακριβως.Εχω ενα εξυπνο παιδι κι ένα ομορφο.
Η Γεωργιου Παπανδρεου είναι ακομη διπλης κατευθυνσης,κοιταζω
από το παραθυρο τη νησιδα στη μεση,κανω «χο» με την ανασα μου στο τζαμι και
κατι σχεδιαζω στο θαμπωμα.Δε θυμαμαι τι. Ισως ενα κοριτσακι.
Είναι η πρωτη φορα που καποιος επιβεβαιωνει αυτό που ηδη ξερω: ειμαι το εξυπνο παιδι-αλλα οχι το ομορφο. Κι αυτος ο καποιος είναι η ιδια μου η μητερα.Εχει δικιο: διπλα μου,η κατα εφτα χρονια μικροτερη αδελφη μου που χαζευει από το δικο της παραθυρο βαριεστημενα,είναι μια πραγματικη μινι καλλονη: καστανοξανθα μακρια μαλλια που απλωνονται μεχρι τη μεση της σε υπεροχα δαχτυλιδια,στρογγυλο λευκο προσωπακι,μελια ματια,λεπτη,αιθερια,σαν κοριτσακι από πινακα της Αναγεννησης. «Σκεφτομαι να την παω στον Ασλανη να τη δει,θα μπορουσε να κανει φωτογραφισεις για την παιδικη του κολεξιον» λεει συχνα η μητερα μας-δεν εχω ιδεα ποιος είναι ο Ασλανης ακομη-βεβαια χρονια αργοτερα προκειται να του παρω συνεντευξη ουκ ολιγες φορες-αλλα ξερω ότι και παλι εχει δικιο.Η αδελφη μου είναι ακριβως αυτό που σημαινει η φραση «αξιολατρευτο,πανεμορφο κοριτσακι.»
Εγω παλι,ειμαι ακριβως αυτό που σημαινει η λεξη "ασχημη."
Εχω κοντα,σγουρα μαλλια που δεν κανουν καν ωραια μπουκλα,τα
ματια μου εχουν το πιο συνηθισμενο καστανο,αυτό για το οποιο κανεις ποτε δεν
προκειται να γραψει και να τραγουδησει,τα χαρακτηριστικα μου είναι αδιαφορα,επιπλεον φοραω τεραστια
μυωπικα γυαλια κι ειμαι χοντρη-χρειαζεται να πω κι αλλα?
Ειμαι βεβαια το «εξυπνο παιδι»: γραφω,λενε,τις καλυτερες
εκθεσεις,εχω ξεκινησει δειλα-δειλα ένα διηγημα στη γραφομηχανη του πατερα μου (το
οποιο ποτε δε θα ολοκληρωσω) και εβγαλα δικη μου εφημεριδα στο σχολειο που εκανε
μεγαλη επιτυχια-κι ας απαγορευτηκε η…κυκλοφορια της από τη διευθυντρια την
αμεσως επομενη μερα.
Αλλα,ξερεις,ειμαι μονο 11.Ειμαι 11 χρονων που να παρ΄η οργη,κι
ειμαι ένα ασχημο κοριτσι. Μολις το επισφραγγισε η μανα μου με την ατακα που δεν
προκειται ποτε να ξεχασω ακομη και 30 χρονια μετα: «Εχω ένα εξυπνο παιδι κι ένα
ομορφο».
Δεν ξερω αν εγω το πηρα στραβα.Μπορει να μην ηταν και τοσο "λαθος" ατακα.Ισως ομως ηταν η λαθος ατακα για τα δικα μου αυτια.
Ειμαι το εξυπνο παιδι.Ευχαριστω μαμα,με τιμαει ο χαρακτηρισμος,δε λεω… Αλλα να ξερεις ότι δε μου καιγεται καρφι γι΄αυτό.Να τις βρασω και τις εφημεριδες και τις εκθεσεις και τα μπραβο και τα «Συγχαρητηρια,εχετε ένα πολύ χαρισματικο παιδι»,σκασιλα μου γι΄αυτά,γιατι ξερεις κατι,ειμαι μονο 11 γαμωτο,ειμαι στην προεφηβεια κι εχω ηδη τα εχεγγυα για μια αποτυχημενη εφηβεια και νιωθω ηδη looser γιατι ειμαι ασχημη,ασχημη,ασχημη-και στα 11 συγγνωμη αλλα προτιμουσα να ειμαι το «ομορφο» σου παιδι. Ή,μιας και δε φταιει κανεις για τα γονιδια του,προτιμουσα να μην το ξερω από τοσο νωρις.
Βασικα,το ηξερα από νωρις. Ποτε κανεις δεν ειχε πει
για μενα «Τι ομορφο κοριτσακι!» και όταν παιζαμε με τον παιδικο μου φιλο «Ντενις
ο Τρομερος»,κι εκεινος εκανε και τον Ντενις και τον μπαμπα του Ντενις,εγω
εμενε να κανω τη μαμα. «Πώς θα κανεις όμως τη μαμα του Ντενις του Τρομερου,αυτή
είναι ξανθια και λεπτη και ομορφη» ελεγε ο φιλαρακος μου-και παρ΄ολο που ημουν
μονο 6 ή 7 χρονων και μια τετοια ατακα δε μπορουσε να με τσακισει ακομη,ενιωθα τα πρωτα τσιμπηματα της απογοητευσης.Την πρωτη πικρη γευση του να εισαι ένα όχι-ομορφο-κοριτσακι. Και να στο λενε κι απο πανω.Και ποιος? Ενα αγορι.
Η δευτερη,ουσιατικα,επιβεβαιωση αυτου που ηδη ηξερα ερχεται
δια στοματος ενός συνομηλικου οικογενειακου μας φιλου.Στα επικα παρτυ που εκανε
στην τεραστια αυλη του σπιτιου του,παντα παιζαμε πειρατες και φυλακισμενους-ο
Αρχιτεκτονας πατερας του ειχε φτιαξει δυο καταπληκτικες υπερκατασκευες από ξυλινα
μαδερια: ένα καραβι με τα ιστια του και το αμπαρι του,τα τιμονια του και τα όλα
του και λιγο πιο κει ένα καστρο,με πολεμιστρες,κανονι,μπουντρουμι,παρατηρητηριο,όλα
σαν αληθινα. Τα παρτυ στο σπιτι του Ντομ (στο βιβλιο μου τον αναφερω ως Αντρεα,ένα
από τα αγαπημενα μου αντρικα ονοματα) αφηναν κάθε χρονο ιστορια.Τα κοριτσια συνηθως
επαιζαν τις βασιλοπουλες που τις φυλακιζαν οι κακοι πειρατες και τ΄αγορια τους κακους
πειρατες ή τους γενναιους πολεμιστες. Περαν του ότι ημουν το κλασσικο
αγοροκοριτσο (να που εμοιασε η δευτερη κορη μου,Φιλιππα) και λατρευα τον
κουκουναροπολεμο και οποιασδηποτε μορφης περιπετεια,επαιζα μεν πολεμο με παθος αλλα
ηθελα να ανηκω και στις φυλακισμενες βασιλοπουλες. Εις ματην. Τα αγορια της παρεας
θεωρουσαν ότι ημουν μια απ΄αυτους και οσες φορες πηγα με τις φυλακισμενες,ετσι για να δω τι θα γινει,ουδεποτε
κανεις ασχοληθηκε να με ελευθερωσει.Η μανα του Ντομ φωναζε να παμε μεσα για την τουρτα κι εγω ακομη στο μπουντρουμι ημουν,οποτε τελικα "ελευθερωνομουν" μονη μου και τελος.
Λογικο.Τα αλλα κοριτσια του παρτυ ΑΞΙΖΑΝ το ρολο τους: ηταν ολες ομορφες,λεπτεπιλεπτες,με μακρια μαλλια κι ακομη και οι πιο δυναμικες (γιατι σαφως υπηρχαν κι αυτές) μπορουσες να τις φανταστεις ως «ομορφες-πλην-όμως-γενναιες-Αμαζονες». Ακομη κι η αγρια πλην ομορφη Αμαζονα τον θελει τον ηρωα της που και που. Φτανει μετα το «πλην» να υπαρχει το «ομορφη».
Καποια στιγμη ειχα ρωτησει το φιλο μου,σ΄ένα τετοιο παρτυ: «Ρε
συ,ειμαι χοντρη?»
Το οτι δεν ημουν ευειδης το ηξερα,το "χοντρη" επαιζε ακομη με ερωτηματικο.Οι γονεις μου ελεγαν οτι ημουν μια χαρα κι εκλειναν το ματι στους γυρω μας να μου λενε το ιδιο οταν ρωτουσα.Ο καθρεφτης μου άλλα ελεγε.
Κανονικα αυτή η ερωτηση σημαινει συναγερμο στ΄αυτια κάθε αντρα: "Κινδυνος!Κινδυνος!Κανε πως δεν ακουσες και αλλαξε θεμα ή φυγε απο ΄κει!"
Όχι όμως στ΄αυτια ενός 11χρονου αγοριου,που θα πει,απλα,αυτό
που βλεπει: «Για κοριτσι εισαι χοντρη,για αγορι κανονικη»
Για αγορι,κανονικη. Ελα όμως που,αν και «πλην ασχημη και
χοντρη» ειμαι και κοριτσι.
11 χρονων.Προεφηβεια.Με ολες τις προυποθεσεις να με παρει και να με σηκωσει,για τα επομενα 7 χρονια.
Καπως ετσι αποφασισα,σιγα-σιγα και χωρις αρχικα να το
καταλαβω,αφου δε μπορουσα να αλλαξω τη φατσα μου, να αλλαξω αυτό που μπορουσα
να ελεγξω: το βαρος μου. Και καπως ετσι ανοιξαν τριζοντας σαν κοκκαλα οι πυλες της δικης μου
προσωπικης Κολασης εκεινων των χρονων,της νευρικης ανορεξιας.Και με πηρε και με σηκωσε.
Αλλα δεν είναι αυτό το θεμα μου.
Ετσι κι αλλιως δεν ηταν παρα το φυσικο επακολουθο των αξορκιστων δαιμονων μιας παιδικης ηλικιας.
Θα μου πεις,εδω αλλα παιδια ζουν ορφάνιες,ζουν μεσ΄τη φτωχεια,ζουν σε πολεμους και τριτοκοσμικες χωρες,με κακοποιητικους γονεις,με χιλια δυο κι εσυ μιλας για δαιμονες της παιδικης ηλικιες?
Ναι,κοιταξτε πώς εχουν τα πραγματα: οι πολυ τεντωμενες κεραιες,οι πολυ ισχυρες προσλαμβανουσες που μπορει να εχουν καποια παιδια, οταν βρισκονται σε συνδυασμο με μια ευαισθητη ψυχη και μια εκ φυσεως (ή και επικτητη) ανασφαλεια,μπορουν να φτιαξουν ενα πολυ εκρηκτικο μειγμα. Τη δυναμη που εκλυεται αν προκληθει εκρηξη,καποια παιδια μπορει να τη βαλουν στο σωστο "καναλι",καποια στο "λαθος". Στο σωστο καναλι μπορει να γινουν θαυματα.Στο λαθος,καταστροφες.Και αυτοκαταστροφες.
Πραγματι,η παιδικη ηλικια δεν είναι μονο ανεμελια,παιχνιδι
και αθωοτητα.
Εχει πολλες κακοτοπιες,πολλες λακουβες,πολλα μπουντρουμια και αμπαρια-και πολλες φορες αν πεσεις μεσα δε βγαινεις ευκολα. Ή απλα νομιζεις ότι βγηκες αλλα ένα κομματι σου εχει μεινει για παντα εκει,σα φασματικο μελος,σαν ghost limp.
Εχετε δει τη φωτο αυτη που κυκλοφορει στο διαδικτυο,για την καταστρεπτικη επιρροη των "αδυνατων προτυπων ομορφιας" στα παιδια μας? Την εχω σωσει στον υπολογιστη μου κυριως γιατι το κοριτσακι με το ψαλιδι μοιαζει πολυ στη μεγαλη μου κορη οπως ηταν στα 7-8 της,με τα μακρια μαλλια και το μουτρωμενο υφος-α,ειναι πραγματι μια συγκλονιστικη φωτογραφια,σαν απο θριλερ.
Μα η παιδικη ηλικια μπορει οντως να εξελιχθει σε θριλερ για γερα νευρα,ετσι κι αλλιως.Δεν ειναι τυχαιο που πολλες ιστοριες και βιβλια τρομου εχουν για πρωταγωνιστες παιδια. Ειναι λεπτες οι ισορροπιες αναμεσα στην ανεμελια και τη σκοτεινιά.
Καπου στα 14 κι ενώ ημουν ηδη ένα ανορεξικο κακασχημο
πλασμα,καναμε θυμαμαι διακοπες στο εξοχικο μας στο βουνο-το μονο μερος που
μ΄εκανε να νιωθω γαληνη.
Ένα απογευμα,η εφταχρονη τοτε αδελφη μου ηρθε τρεχοντας μαζι
με τη φιλη της και με βρηκε στο δεντροσπιτο μου,οπου διαβαζα ένα βιβλιο.
«Ημασταν στην μπασκετα και παιζαμε κι ηρθαν κατι μεγαλα
παιδια,μας εβρισαν και μας εδιωξαν!»
Δε χρειαστηκε δευτερη κουβεντα-μονο εγω ειχα δικαιωμα να
πειραζω την αδελφη μου,κανενας άλλος. Η εντονα προστατευτικη,μητρικη μου φυση,που
διατηρω ακομη και σημερα προς οποιους αγαπω ή συμπαθω,θεριεψε κι εγινε οργη.Σε
λιγα λεπτα ημουν στη μπασκετα,κοντα στο πλατωμα του δρομου,με τα μικρα να
ακολουθουν κατά ποδας για να δουνε «τη μεγαλη αδελφη» να καθαριζει για παρτη τους.
Πλησιαζω τους «νταηδες»,κατι γομαρακια γυρω στα 16 με 17,τρεις
τεσσερις ηταν και βαραγαν ηδη βολες στο
γηπεδακι.Με υφος που δε σηκωνε πολλα (τρομαρα μου) τους λεω: «Εσεις ειστε ρε
που πειραξατε τα μικρα?»
Στην αρχη δε μου δωσανε καν σημασια οποτε επανελαβα την
ερωτηση δυνατοτερα.
«Ναι ρε,εμεις ειμαστε,τραβας κανα ζορι?»
«Δε ντρεπεστε ρε ζωντοβολα να βριζετε μικρα παιδακια?Δεν είναι
δικια σας η μπασκετα,οποτε θελουν θα παιζουν εδώ.Μην τολμησετε και τα
ξαναδιωξετε!» ειπα βροντοφωνα και με την ακρη του ματιου μου ειδα την αδελφη
μου και τη φιλη της να χασκογελανε που η «Big sister εβαλε στη θεση τους τα κωλοπαιδα.»
«Αει μωρη να πλυνεις κανα πιατο!» μου πεταξε ο ενας,ένα ντερεκι
κοντα 1,90 χωρις καν να με κοιταξει,ριχνοντας ενα σουτακι και πετυχαινοντας καλαθι.
«Να πεις στη μανα σου να παει να πλυνει πιατα,ηλιθιε!» του αντιγυρισα
εξαλλη-τα εφοδια μου στις «κακες λεξεις» ηταν καπως φτωχα ακομη,τοτε. «Τα
μικρα θα ερχονται εδώ οποτε θελουν!Αιντε,ζωον!»
Και μ΄αυτά τα λογια γυρισα την πλατη να φυγω κανοντας νοημα
στην αδελφη μου να μ΄ακολουθησει.
Δεν εχω προλαβει να κανω τρια βηματα και νιωθω καποιον να μ΄αρπαζει απ΄το μπρατσο και να με γυρναει αποτομα προς τα πισω.Ειναι το ντερεκι που με ειχε προτρεψει να παω να πλυνω πιατα,τωρα στεκεται μπροστα μου απειλητικος,πρεπει να ετρεξε για να με φτασει,δεν τους ειχα πλησιασει και πολύ-και δεν το πιστευω,τι θα κανει τωρα,θα με χτυπησει μαλλον,τα μικρα εχουν κατατρομαξει κι είναι ετοιμα να κλαψουν,το άλλο του χερι μαγκωνει το άλλο μου μπρατσο και με μια αστραπιαια κινηση με σηκωνει ψηλα,στο υψος του προσωπου του σαν πουπουλο,σφυριζοντας μου καταμουτρα: «Τι ειπες για τη μανα μου ρε?»
Με βρονταει κατω με φορα,σκαω στο χωμα και τις πετρες με τα
πλευρα, «Αστηνε μωρε» του λεει ενας φιλος του από τη μπασκετα,με παραταει αφου
πρωτα δινει μια κλωτσια στο χωμα διπλα μου-δεν ειμαι σιγουρη ότι δεν
προοριζοταν για μενα,ισως απλα να αστοχησε.
Τα μικρα τρεχουν διπλα μου, «Αφηστε με ησυχη,ενταξει?» τους φωναζω
λες και φταιν’ αυτά και φευγω μακρια,παιρνω το μονοπατι που βγαζει κατω στο
μεγαλο δρομο,να εξαφανιστω να μη με βλεπει κανενας,τα πλευρα μου εχουν μερικες εκδορες
που σε λιγες μερες δε θα φαινονται αλλα η ψυχη μου,η κοριτσιστικη εφηβικη ψυχη
μου εχει υποστει καταγμα,που το σημαδι του θα μεινει για παντα και θα ποναει κάθε
που αλλαζει ο καιρος-κι όχι μονο.
«Τετοια προσβολη,τετοιο χτυπημα στην αξιοπρεπεια μου,πώς
μπορεσε» σκεφτομαι ρουφωντας τη μυτη μου αδιακοπα,ενώ κατεβαινω την πλαγια του
βουνου «πώς μπορεσε ένα αγορι κοντα δυο μετρα να το κανει αυτό σε ένα κοριτσι,μα
φυσικα και μπορεσε,το εκανε σε ένα ΑΣΧΗΜΟ κοριτσι,με τετοια μουτρα,ετσι όπως ειμαι
γιατι να μην το κανει?Προσβολη στα ματια του,στα ματια ολων,αυτό ειμαι…» Ποιος θα χτυπουσε ένα ομορφο κοριτσι?Κανεις.
Γυρισα στο σπιτι στο βουνο αργα το απογευμα.Οι γονεις μου
φυσικα ειχαν μαθει τα παντα από την αδελφη μου κι ειχαν παει να βρουν τους ψευτομαγκες
και να τους βαλουν στη θεση τους-κατι που δεν ηθελα καθολου.Ευτυχως απ΄ο,τι
εμαθα ειχαν φυγει και δεν τους προλαβαν.Δεν ηθελα να το συζητησω με κανεναν,πραγμα
σπανιο για μενα,και νομιζω πως οντως ποτε δεν το συζητησα. Περα από τους γονεις,την
αδελφη μου και τη φιλη της που οι μεν το εμαθαν κι οι δε το ειδαν live,δε μιλησα ποτε σε
κανεναν γι΄αυτή την εξευτελιστικη εμπειρια. Τη μοιραζομαι εδω για πρωτη φορα.
Και νομιζα πως την ειχα απωθησει από τη μνημη -δηλαδη όχι «απωθησει».
«Καταχωνιασει» είναι η πιο σωστη λεξη.
Μεχρι που,σχετικα προσφατα,ειδα αυτό το Ιταλικο βιντεακι που κυκλοφορησε στο Youtube και εγινε αμεσως viral,κοινοποιηθηκε στα social media και σαρωσε τα Likes,τα «Ουαου» και τα «Τελειο!»
Μιλαω για το βιντεο με τα αγορακια που τους παρουσιαζουν ένα κοριτσι ζητωντας τους,μεταξυ αλλων,να της δωσουν ένα χαστουκι. Κανενα αγορακι δεν το κανει,όλα αρνουνται κατηγορηματικα (αυτος ηταν κι ο σκοπος του βιντεο) και όταν τα ρωτουν γιατι, οι απαντησεις είναι: «Γιατι είναι κοριτσι», «Γιατι τα κοριτσια δεν τα χτυπας ουτε με τριανταφυλλο», «Γιατι ειμαι αντρας και οι αντρες δε χτυπανε κοριτσια»,«Γιατι ειμαι κατά της βιας» και «Πρωτον γιατι είναι ομορφη και δευτερον γιατι είναι κοριτσι.»
Αυτό το τελευταιο ετσουξε-πραγματι το
κοριτσακι που πρωταγωνιστει είναι μια μικρη κουκλιτσα. Ξανθο μακρυ
μαλλι,υπεροχα ματια,ομορφο στομα-φυσικα λεπτη,με αιθερια χαρακτηριστικα…
Τα σχολια από κατω,οπου κι αν αναδημοσιευτηκε το κατά τ΄αλλα
γλυκυτατο βιντεο,ηταν διθυραμβικα: «Υπεροχη ιδεα,μπραβο σε οποιον το σκεφτηκε»,
«Ετσι θελουμε τα αγορια μας,μπραβο στα πιτσιρικια,αυτοι θα γινουν σωστοι αντρες»
και λοιπα. Μαλλον ημουν η μονη,απ΄οτι καταλαβα,που ειχα ενσταση-και όχι,δεν το
συνηθιζω να ειμαι η Miss Αντιλογος,αφηνω αυτόν τον τιτλο στη μανα μου,να τον τιμα
δεοντως.
Αναρωτιεμαι πώς θα αντιδρουσαν αραγε τα αγορια αν απεναντι τους
ειχαν ένα άλλο κοριτσι. Ενα κοριτσι όπως ημουν εγω: με κοντο σγουρο
μαλλι,γυαλια-ματομπουκαλα,αδιαφορα χαρακτηριστικα,συνηθισμενα καφε
ματια,κοντουλα,χοντρουλα ή κοκκαλιαρα,χωρις ιχνος χαριτωμενιας,χωρις ιχνος
ομορφιας.Αν ειχαν απεναντι τους την παλια μου συμμαθητρια την Κατερινα,με το
σκουρο δερμα και το ολοισιο μαλλι,τη φαρδια μυτη και τα μικρα σχιστα ματια,κοντη
και γεματουλα .Αν ειχαν μπροστα τους ένα κοριτσακι με ακμη,με
σημαδια,ατσουμπαλο σωμα,στραβη μυτη,ένα κοριτσακι που ψαχνει μια θεση στον ηλιο-
αλλα ελα που ο ηλιος λαμπει,θαρρεις,μονο για τις ωραιες.
Δεν ξερω αν και τ΄αγορια περνανε παρομοια ζορια.Νομιζω πως η δικτατορια της ομορφιας ανεκαθεν ειχε περισσοτερα θυματα θηλυκου γενους.
Θυμαμαι τις συμμαθητριες μου στο Δημοτικο,τις κορες των
οικογενειακων μας φιλων,κοριτσακια που γνωριζα σε διακοπες.Θαυμαζα-και ζηλευα,ενδομυχα-τις
«μικρες πριγκηπισσες» με την ευθραυστη ομορφια,τις ολο χαρη και
αυτοπεποιθηση,που τους πηγαιναν τα ωραια
κοριτσιστικα φορεματακια αλλα εδειχναν υπεροχες και μεσα σε τζην κι απλα T-shirt,τη στιγμη που εγω ο,τι και να
φορουσα,ο,τι και να εκανα,ενιωθα απλα πως το ασχημαινα πανω μου.
Οι περισσοτερες ηταν ομορφες,αιθεριες,ηθελες να τις προστατευσεις,καθε αγορι θα ηθελε να φανει ιπποτης στα ματια τους.Ειναι κι αυτη η σειρα που παιζει τωρα στην ΕΡΤ,τα "Καλυτερα μας χρονια",ειδα προχθες ενα τρειλερ τυχαια την ωρα που εψαχνα το Νικελοντεον για τη Μαγια και μου τραβηξε την προσοχη μια σκηνη,ο πιτσιρικας παιζει ξυλο με ενα αλλο αγορακι και απο το πεζουλι τον θαυμαζει η ομορφη της παρεας-"Στην οικογενεια μας δε φοβομαστε να πλακωθουμε για να προστατευσουμε μια γυναικα",κατι τετοιο ελεγε το σπηκαζ.Σε κλασματα δευτερολεπτου ζωντανεψε στα ματια μου η σκηνη στη μπασκετα,εγω δεκατεσσαρων,αυτος δεκαξι,με σηκωνει ψηλα και με βρονταει κατω,"Τι ειπες για τη μανα μου ρε?" λες και τσακωνεται με κανενα γομαρι απ΄το Λυκειο,μα βεβαια,αν η μεγαλη αδελφη,εγω,ηταν η "ομορφη της παρεας" δε θα ειχε καν διαννοηθει,θα ζηταγε συγγνωμη απο τα μικρα,θα τους εδινε και τη μπαλλα του να παιξουνε.
Πατησα το κουμπι και προσπερασα γρηγορα το τρειλερ,δε με νοιαζει αν η σειρα αυτη εχει καλες κριτικες,ετσι κι αλλιως δε βλεπω τηλεοραση και τα κλισε της με εκνευριζουν,να σας παραδεχτω αγορακια οταν θα πλακωθειτε στο ξυλο για ενα οποιοδηποτε κοριτσι,για να υπερασπιστειτε μιαν ασχημουλα,για να τιμησετε τη γυναικεια φυση,να τιμησετε το ιδιο το κοριτσι οπως κι αν ειναι-οχι οταν κυλιεστε στα χωματα μονο για τα πρασινογαλαζα ματια της ωραιας της παρεας! Δηλαδη εμεις με τα καφε,τα συνηθισμενα,δεν εχουμε ψυχη?
Και,αν και δε μ΄αρεσει να δινω συμβουλες,δε θεωρω οτι ειμαι σε θεση να το κανω,θα το πω: γονεις,μην συγκρινετε τα παιδια σας.Ειναι ολεθριο.
Θα μπορουσα να ειχα μισησει τη μικρη μου αδελφη μετα απο το ατυχες-πλην ομως,ειλικρινες-σχολιο της μανας μας. Δεν τη μισησα.Ισα-ισα.Τη ζηλευα βεβαια,με τη φυσιολογικη ζηλεια της μεγαλυτερης και πρωτοτοκης αδελφης προς τη μικροτερη,περασα απιστευτα απολαυστικες στιγμες στηνοντας της φαρσες και παιδευοντας την-οχι ομως κατι περισσοτερο απο αυτο που βλεπω να κανουν τα παιδια μου μεταξυ τους.Ε,ισως,ενα τσικ περισσοτερο.
Αλλα παντα ενιωθα προστατευτικα απεναντι της-κι ας μου ριχνει πια εναμιση κεφαλι.
Στην τελικη,ημουν υποτιθεται το "εξυπνο" παιδι,επρεπε να προστατευω το "ομορφο".
Μωρε καλα τα λεω στο γιο μου,"Να σεβεσαι παντα τη γυναικα αγορι μου,γιατι η γυναικα ειναι η ιδια η ζωη.Ειτε ομορφη ειτε ασχημη,ειτε νεα ειτε γρια,να τη σεβεσαι.Και μαλιστα να υπερασπιζεσαι περισσοτερο την ασχημη-γιατι αυτης της λειπει η δυναμη της ομορφιας που οι αλλες εχουν."
Ετσι όπως τα γραφω (και τα ξαναδιαβαζω) θα μπορουσε κανεις
να πει πως η αναρτηση αυτή δεν είναι παρα «το κομπλεξικο παραληρημα μιας
ανασφαλους γυναικας».
Όμως όχι.Η αναρτηση αυτή είναι
ξεκαθαρα η εξομολογηση ενός καποτε-μικρου-κοριτσιου που ηξερε (και με επιβεβαιωση)
πως δεν ειχε γεννηθει στην «πλευρα των ομορφων.»
Νομιζω πως η τελευταια φορα που καποιος μου το τονισε αυτό ηταν
καπου στα 21 μου-και το περιεργο είναι πως επροκειτο για έναν τυπο που
υποτιθεται οτι με φλερταρε.
Ηταν ενας νεαρος από το
Λογιστηριο της εταιριας που δουλευα τοτε. Δε μπορω να πω ότι μου αρεσε και πολύ. Ειχε
μια συμβατικη και καπως «λιμοκοντορε» ομορφια-αλλα τον γουσταραν ολες οι
συναδελφισσες,τον θεωρουσαν τον «γοη» της εταιριας.Παρ΄όλα αυτά με πολιορκουσε
ασυστολως.
Δεν ηταν καν ο τυπος μου,παραηταν γυμνασμενος,παραηταν
ωραιοπαθης,παραηταν Clean-cut-εγω περνουσα τη φαση που
μ΄αρεσαν τα «ροκ κακα αγορια» και μ΄αυτά δεν ειχε ουδεμια σχεση.
Αλλα με ειχε τρελλανει στα τηλεφωνα,τα μηνυματα και το στενο μαρκαρισμα,οποτε ενεδωσα για έναν καφε,με την προυποθεση να ειναι στην
καφετερια που δουλευε τοτε η κολλητη μου.
«Ποτε θα τα ξαναπουμε?» με ρωτησε φευγοντας,προσπαθωντας να
με αγκαλιασει-κατι που απεφυγα τεχνηεντως.Ο τυπος αποδεικνυοταν πιο βαρετος κι από
ντοκυμανταιρ για τα ορυκτα πετρωματα.
«Θα δουμε,θα σε παρω τηλεφωνο από βδομαδα» του απαντησα
αδιαφορα-δηλαδη ποτε,ειπα από μεσα μου.Εξάλλου,για αλλον πεταριζε η καρδια μου εκεινη την εποχη,για καποιον που μου αρεσε και του αρεσα και σχεδον ημασταν μαζι.
«Κοιτα να δεις» μου λεει τοτε ο τυπος «Για μενα είναι η
πρωτη φορα που βγαινω με μια κοπελα,ε…πώς να στο πω…μην το
παρεξηγησεις,ενταξει? Μια κοπελα κατωτερης εμφανισης από εμενα.Συνηθως
βγαινω με πολύ ωραιες γυναικες αλλα είναι κενες,τις εχω βαρεθει,ηθελα να ζησω
κατι διαφορετικο αν και δεν εισαι του στυλ μου,γι΄αυτό σου ειπα να βγουμε…»
Κατωτερης εμφανισης από εμενα.Το ειπε,οντως? Ναι.Το
ειπε.Σοβαρα,το ειπε! Δεν ξερω τι περιμενε να γινει μετα απ΄αυτό,πολύ απλα δεν
ξαναβρεθηκαμε ποτε (κι ευτυχως γιατι φαινοταν απιστευτα φλωρος) αν και συνεχισαμε να χαιρετιομαστε στις σκαλες και το ασανσερ της εταιριας.
Αλλα,το ειπε.Για να με μειωσει επειδη καταλαβαινε ότι ειχε
φαει ακυρο?Γιατι δεν μπορουσε να δεχτει ότι αυτος,ο κουκλος της εταιριας που
ολες ηθελαν,ειχε απορριφθει από μιαν ασχημουλα με αδιαφορα καφε ματια?Ισως ηταν
απλα ειλικρινης-αν και ειθισται πολλες φορες να βαφτιζουμε ειλικρινεια την
αγενεια.Ειλικρινης και αγενης.
Αλλα σιγουρα δε θα το ειχε πει σε μιαν ομορφη.Αρα,αυτή ηταν
η τεταρτη επιβεβαιωση αυτου που ηδη ηξερα.Η τεταρτη κι η τελευταια.
Η αδελφη μου,κοντρα στο ρητο που λεει "ομορφος στην κουνια,ασχημος στη ρουγα" εξελιχθηκε οντως σε μια εντυπωσιακη καλλονη.Εγω,παλι,σε μια κανονικη γυναικα,με τις ομορφες και τις μη-ομορφες μερες της,οχι στο εκτρωμα της φυσεως που φανταζομουν,απλα κανονικη.
Το ασχημοπαπο δεν εγινε ακριβως κυκνος,αλλα μια μαλλον "μετριας εμφανισης" παπια.
Δε μπορεις να «κακιωσεις» στους ανθρωπους επειδη αγαπουν το
ομορφο.
Το ματι το τραβαει το ωραιο,είναι φυσιοκρατικο.Ατταβιστικο,πώς
το λενε.
Κι εγω θαυμαζω την ομορφια.Προφανως η ανθρωπινη φυση είναι προγραμματισμενη
να ελκεται από τα αρμονικα,συμμετρικα χαρακτηριστικα,το καθαρο και λαμπερο
προσωπο,το καλοφτιαγμενο κορμι-όλα αυτά που εγγυωνται κατά καποιον τροπο,υγιη
και καλα γονιδια που θα διαιωνισουν υγιως και καλως το ανθρωπινο ειδος.
Κι όλα αυτά που λενε,τα «η ομορφια είναι μεσα σου» και λοιπα,ok,τα ακουω βερεσε-ναι,είναι ΚΑΙ μεσα σου γιατι σαφεστατα ενας ισορροπημενος και καλοψυχος ανθρωπος εκπεμπει και μια ηπιοτητα,μια γλυκα στα χαρακτηριστικα αλλα ας μην κοροιδευομαστε,η ομορφια με την εννοια την κυριολεκτικη,την εννοια που ενδιαφερει το ματι,είναι ΕΞΩ σου.
Κι ας είναι προσωρινη,κι ας αλλαζει με τα χρονια.
Αλλα τι σημασια εχει τελικα? Ειναι σημαντικη αλλα δεν ειναι το παν-κατι που το καταλαβαινεις μεγαλωνοντας.Δεν ειναι το παν αλλα καλο ειναι να την εχεις-κατι που το καταλαβαινεις απο νωρις.
Είναι απλα ένα καλο εφοδιο κι ένα ισχυρο διαβατηριο,γιατι είναι
αυταποδεικτη-τις ατακες «Η ομορφια μου είναι το βασανο μου» και τα λοιπα
αποφθεγματα ωραιων,αυτά κι αν τ΄ακουω βερεσε.Επι του ασφαλους,θα μιλαγα κι εγω
ετσι.
Χαιρομαι παντως που,παρα τα γονιδια,οι απογονοι μου (θεωρω ότι) βγηκαν ομορφοι. Θα μου πεις,ολες οι μαναδες αυτό θεωρουν,ναι,πασο,αλλα αντικειμενικα μιλωντας τα Daltonακια είναι ωραια παιδια.
Η Ελπιδα δεν το συζητω,εχει καψει καρδιες,σε ολο το Δημοτικο τα αγορια παραμιλαγαν για παρτη της.Το τι σημειωματα και χαρτακια και «Σ΄αγαπω» εχει λαβει-κι είναι μολις 13-δε λεγεται.Η Φιλιππα είναι αγοροκοριτσο όπως ημουν εγω αλλα ένα ομορφο αγοροκοριτσο,μια Αμαζονα-πολεμιστρια που αν αποφασισει να κανει τη βασιλοπουλα ολοι θα τρεξουν να την ελευθερωσουν.Ο Ζουλης είναι αγορι,δεν τον «μετραω» στην προκειμενη,περισσοτερο εμας τα κοριτσια στοιχειωνει το θεμα της εμφανισης αλλα αντικειμενικα κι αυτος είναι ενας κουκλος-καλα,καλα,όχι και πολύ αντικειμενικα.Αν επικρατει ακομη το προτυπο του Μακολει Καλκιν από το Μονος στο Σπιτι ο γιος μου δεν εχει καμμια δουλεια με τον ορο «κουκλος» αλλα για μενα το καταμελαχροινο,σχιστοματικο Περουβιανακι μου είναι ο απολυτος εξωτικος παιδαρος-λιγο πιο επικοινωνιακος να ηταν και θα ηταν ολες ερωτευμενες μαζι του,δεν το συζητω!
«Σταματα να της λες ετσι συνεχεια,θα ψωνιστει» μου λεει
καμμια φορα η κολλητη μου όταν λεω στη μεγαλη μου κορη «Κουκλαρα μου,καρδιοκλεφτρα
μου,τι γυναικαρα θα γινεις εσυ μωρε,τι γκομεναρα εβγαλα!»
Σιγα μην ψωνιστει.Το ξερω το παιδι μου.Ειναι στην
εφηβεια,που τα σκοταδια της είναι πολλα και επικινδυνα,χρειαζεται αυτή την
τονωση του Εγω της.
Φυσικα και της λεω συχνα ποσο εξυπνη είναι,ποσο δυνατο
μαθηματικο μυαλο (δεν ξερω από αριθμους αλλα νομιζω πως είναι),ποσο καλοκαρδη
και τιμια και δικαιη.Της εξηγω,και στη Φιλιππα που είναι 11 αλλα και στο Ζουλη και
τη Μαγια που είναι 8 και 3μιση,ότι με κανουν περηφανη γιατι είναι ανθρωποι
ντομπροι,φιλοτιμοι κι ειλικρινεις-αλλα κι ότι εχουν συν τοις αλλοις και μια
ωραια εμφανιση,ένα αδιαμφισβητητο εφοδιο στη ζωη.Να το ξερουν,ότι εκτος από την
ψυχη τους εχουν και αυτό.
«Θεε μου,τι ομορφη που εισαι» λεω καμμια φορα στη μικρη μου
Μαγια όταν τη σφιγγω και τη χουχουλιαζω στην αγκαλια μου-αυτό το παιδι,θες λογω
ηλικιας,θες επειδη είναι το μικροτερο,μου προκαλει τετοια συναισθηματα
τρυφεροτητας και στοργης που καμμια φορα νομιζω ότι θα εκραγει η καρδια μου.Της
εχω γραψει ένα ποιηματακι γι΄αυτό και νομιζω πως από οσα εχω γραψει κατά καιρους,είναι
το αγαπημενο μου. Για μενα περιγραφει ακριβως όπως το νιωθω το πώς μπορει το υπερεκχυλιζον
συναισθημα αγαπης να κανει την καρδια σου σχεδον να πονεσει γλυκα.Αλλα δεν είναι της παρουσης
να το βαλω εδώ.
«Εισαι και ομορφη,εισαι και εξυπνη,εισαι και τοσο καλη,τοσο
γλυκια,τοσο γενναια,τοσο δοτικη» της ψυθυριζω στο κοχυλενιο της αυτακι ενώ αποκοιμιεται
πανω μου και χαιδευω τα μαλλακια της,που είναι στο χρωμα του συνηθισμενου
καστανου σκουρου αλλα κατω από την παλαμη μου τα αισθανομαι σαν το πιο ακριβο
μεταξι.
Μηπως τελικα το παιδι μας γινεται αυτό που βλεπει να
καθρεφτιζεται στα ματια μας?
Μηπως ο τροπος που βλεπει ο γονιος το παιδι καθοριζει
απολυτα τον τροπο που θα καθορισει το παιδι τον εαυτο του?
Διαβαζαμε με το Ζουλη ένα βιβλιο για τη ζωη του διασημου
Αρχιτεκτονα Φρανκ Λοιντ Ραιτ κι εγραφε ότι πριν ακομη γεννηθει,όταν τον ειχε
ακομη στην κοιλια η μανα του,ειχε φανταστει ότι το παιδι αυτό θα γινοταν
μεγαλος Αρχιτεκτονας κι ετσι κρεμασε γυρω από την κουνια του μικρα χαρτινα
ομοιωματα καθεδρικων ναων.Για να εχει τα σχηματα,τις γωνιες,τις γραμμες,εντυπωμενες
στη μνημη του από βρεφος.
Ηταν αραγε το προαισθημα της μανας ότι θα βγαλει ένα παιδι
με αυτό το ταλεντο ή ηταν αραγε η επιθυμια της,ο τροπος που τον εβλεπε πριν
ακομη τον δει κανονικα,που καθορισαν το λαμπρο του μελλον?
Δε θα κατηγορησω τη δικια μου μανα για την ατακα της τοτε στο
αυτοκινητο-ετσι κι αλλιως η αδελφη μου λεει ότι αντιστοιχως θα μπορουσε κι
εκεινη να παρεξηγηθει γιατι εγω ημουν το «εξυπνο παιδι» και αρα τι υποννοουσε η
μητερα,ότι εκεινη ηταν το χαζο?
«Το να πω ότι εχω ένα εξυπνο παιδι κι ένα ομορφο δε σημαινει
ότι το εξυπνο δεν είναι ομορφο ουτε ότι το ομορφο δεν είναι και εξυπνο» ειχε
πει (με αξιοθαυμαστη διπλωματια) η μανα μας μια φορα που την ειχα στριμωξει,σε
μια συζητηση για τα «τραυματα της παιδικης ηλικιας».
Αυτό που ξερω εγω είναι πως αν καποιες ατακες μας καθοριζουν
τη ζωη,αυτή ηταν μια τετοια ατακα.
Ισως κατα βαθος να υπερεβαλα-ισως να μην ηταν και τοσο σημαντικο.Ισως
να το παραπηρα σοβαρα.Αλλα ημουν μονο 11.Προσοχη στα 11,γονεις.Προσοχη,βασικα,σε
κάθε αριθμο της παιδικης ηλικιας.Και στις ατακες,προσοχη.
Με τα παιδια δεν «παιζουν»,μονο παιζουν-λεω καμμια
φορα,εννοωντας ότι,παιξε οσο θες μαζι τους,παιξε παιχνιδια,κυνηγητο,κρυφτο,επιτραπεζια,πειρατες
και βασιλοπουλες,αλλα ποτε μην παιξεις με την ψυχη τους.Προσεχε τι
λες.Μερικα λογια δεν ξεχνιουνται.Τα παιδια συγχωρουν τα παντα αλλα δε συγχωρουν
και τιποτα.
Προσωπικα νομιζω ότι τη συγχωρω τη μανα μου.Δεν ηθελε να με πληγωσει.Μαλλον δε σκεφτηκε καν τι ειπε. Της ηρθε,το ‘πε.Τοτε δεν την εψαχναν τοσο πολύ οι γονεις,πεφταν σφαλιαρες (εμας δε μας δειρανε ποτε),μπαιναν τιμωριες (ουτε τιμωριες μας εβαζαν),λεγονταν λογια που σημαδευαν (αυτο,ναι.)
Τωρα προσεχουμε περισσοτερο. Εχουμε διαβασει και πεντε
βιβλια Ψυχολογιας και Ενσυναισθησης οι γονεις,εχουμε ξεστραβωθει.Τα παιδια μας ως
γονεις,θα είναι ακομη καλυτεροι.Μαλλον. Θα προσεχουν ακομη περισσοτερο τις «ατακες
που καθοριζουν.»
Εγω σαν παιδι καθοριστηκα ως «ασχημη.»
Αν η μανα μου τοτε δεν ειχε πει «Εχω ένα εξυπνο παιδι κι ένα ομορφο» εννοωντας εμενα και την αδελφη μου στις αντιστοιχες θεσεις,αν τα ειχε πει αναποδα (που δε γινοταν) αν δεν ειχε πει τιποτα,αν ειχε πει «Εχω δυο κουκλες κορες» κι ας το εννοουσε μονο για τη μια,αν ειχε πει κατι ασχετο,για τον καιρο ας πουμε που εκεινη τη μερα ηταν πολύ κρυος…αραγε η πορεια μου θα ηταν διαφορετικη?Η εικονα που ειχα για χρονια ολοκληρα για τον εαυτο μου, θα ηταν διαφορετικη? Κι αν ηταν ετσι,η ιστορια μου θα ειχε γραφτει διαφορετικα?
Ποτε δε θα μαθω.Η χρονομηχανη δεν εχει εφευρεθει ακομη (κι αν εχει δεν το ξερουμε) αλλα κι αν την ειχα προφανως υπαρχουν πολύ πιο σημαντικα πραγματα ν΄αλλαξω στο παρελθον,από κεινη τη στιγμη.
Περασαν πολλα χρονια από τοτε.
Η Γεωργιου Παπανδρεου είναι πλεον μονοδρομος,τη μιση την
εχουν πεζοδρομησει.
Περναω συχνα από κει όταν γυρναω από το σπιτι της «ομορφης μικρης
αδελφης» μου. Αυτης,που καποτε τις εφαγα για να την υπερασπιστω,απο κατι ψευτονταηδες.
Εγω,η «εξυπνη», μεγαλη αδελφη.